Các sinh vật trên Trái đất đã trải qua hàng nghìn năm phát triển vượt bậc. Cho đến ngày nay, bằng chứng tiến hóa của sinh vật vẫn là chủ đề thu hút nhiều sự quan tâm nghiên cứu. Vì thế Bằng chứng tiến hóa là gì?? Những bằng chứng tiến hóa đã được phát hiện cho đến nay? Hãy cùng tìm hiểu thêm về bằng chứng tiến hóa trong bài viết sau nhé!
NỘI DUNG
Bằng chứng tiến hóa là gì?
Bằng chứng tiến hóa được hiểu là bằng chứng thể hiện mối quan hệ họ hàng giữa các sinh vật. Có hai loại bằng chứng tiến hóa:
- Bằng chứng tiến hóa trực tiếp: hóa thạch.
- Bằng chứng tiến hóa gián tiếp: Chúng bao gồm bằng chứng giải phẫu so sánh, bằng chứng địa sinh học, bằng chứng phôi học so sánh, bằng chứng tế bào học và sinh học phân tử.
bằng chứng tiến hóa
Bằng chứng giải phẫu so sánh
Sự giống nhau về nhiều đặc điểm giải phẫu giữa các loài là bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sống hiện đại tiến hóa từ cùng một tổ tiên. Các loài càng giống nhau về mặt giải phẫu thì chúng càng có quan hệ họ hàng gần gũi. Biểu hiện ở
- Cơ thể tương đồng: Các cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trong cơ thể có cấu trúc giống nhau, nhưng thực hiện các chức năng rất khác nhau. Phản ánh sự tiến hóa khác nhau.
Ví dụ: Tuyến nọc độc ở rắn và tuyến nước bọt ở các loài động vật khác
- Cơ quan tương tự: Đây là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau, nhưng có chức năng tương tự nhau. Nó phản ánh sự tiến hóa đồng thời.
Ví dụ: gai xương rồng bằng gai hoa hồng.
- cơ quan thoái hóa (tương tự cơ quan tương đồng): là cơ quan chưa phát triển hoàn thiện ở cơ thể trưởng thành do điều kiện sống của loài thay đổi.
Ví dụ: Ruột thừa, răng khôn ở người, v.v.
Bằng chứng từ phôi học so sánh
Những điểm giống nhau trong quá trình phát triển phôi: Sự giống nhau trong quá trình phát triển phôi của các loài khác nhau là bằng chứng về nguồn gốc chung của chúng. Những điểm tương đồng này càng tiếp tục thì mối quan hệ họ hàng càng gần gũi.
Ví dụ, tim phôi động vật có vú ban đầu có 2 ngăn như tim cá, về sau phát triển thành 4 ngăn.
bằng chứng địa sinh học
Các cấp bậc địa lý sinh học chỉ ra:
- Mỗi loài động vật hay thực vật được sinh ra trong một thời kỳ lịch sử nhất định, ở một vùng nhất định.
- Từ trung tâm đó, các loài tiếp tục mở rộng phạm vi phân bố và tiến hóa phân hóa, thích nghi với các điều kiện địa lý, sinh thái khác nhau.
Nhận xét của Darwin: Dacuyn nhận xét:
- Các loài động vật có họ hàng gần thường phân bố trong cùng một khu vực địa lý vì chúng tiến hóa từ một tổ tiên chung.
- Các khu vực địa lý khác nhau nhưng có điều kiện tự nhiên giống nhau thường có các loài khác nhau. Do đó, điều kiện tự nhiên tương tự không phải là yếu tố quyết định sự giống nhau giữa các loài; Sự giống nhau giữa các loài là do chúng tiến hóa từ một tổ tiên chung.
Bằng chứng sinh học tế bào
Thuyết tế bào nói rằng:
- Tất cả các sinh vật, cả đơn bào, thực vật và động vật, được tạo thành từ các tế bào. Tế bào là đơn vị cơ bản quan trọng nhất cấu tạo nên mọi cơ thể sống.
- Tất cả các tế bào phát sinh từ các tế bào sống trước đó và không ngẫu nhiên hình thành các tế bào từ vật chất không sống. Sự tăng trưởng và sinh sản của tất cả các sinh vật đa bào liên quan đến sự phân chia tế bào.
Thuyết tế bào cho rằng mọi sinh vật đều có cùng nguồn gốc.
Xem thêm >>> Băng tần là gì? Nên dùng wifi 2.4GHz hay 5GHz?
Bằng chứng sinh học phân tử
Cơ sở vật chất chính của sự sống trên Trái đất là các đại phân tử axit nucleic và protein.
DNA chịu trách nhiệm lưu trữ và truyền thông tin di truyền. Tất cả các tế bào của các sinh vật hiện đại đều sử dụng cùng một mã di truyền
+ Prôtêin của các loài đều được cấu tạo từ 20 loại axit amin, mỗi loại prôtêin của loài được đặc trưng bởi thành phần, số lượng và cách sắp xếp các axit amin.
+ Phân tích trình tự axit amin trong cùng một prôtêin hoặc trình tự nuclêôtit trong cùng một gen ở các loài khác nhau có thể phát hiện mối quan hệ họ hàng giữa các loài. Các loài có quan hệ họ hàng càng gần thì trình tự axit amin và nuclêôtit càng giống nhau
Ví dụ:
Trình tự axit amin trong chuỗi β-pôlipeptit của phân tử huyết sắc tố:
Lợn: …………Val-His-Leu-Ser-Ala-Glu-Gly-Lys-Ser…
+ Trình tự nuclêôtit của mạch gốc mã hóa cấu trúc của cụm enzim dehydrogenaza ở người:
Người: -XGA-TGT-TGG-GTT-TGT-TGG-
Trên đây là thông tin về bằng chứng tiến hóa gần đây nhất của các sinh vật trên trái đất cho đến nay. Không dừng lại ở đó, ngày nay, các nhà khoa học vẫn đang mong muốn tìm kiếm thêm những bằng chứng khoa học để bổ sung cho những giả thuyết về bằng chứng tiến hóa cổ đại của các sinh vật trên trái đất.