Phân Biệt Khái Niệm Văn Hóa Con Người? Khái Niệm Văn Hóa Và Ví Dụ

Từ khi sinh ra, ai cũng phải ít nhất một lần chìm đắm trong lời ru ngọt ngào trước khi chìm vào giấc ngủ, bài học của cha, tiếng võng, trò chơi… tất cả những âm thanh đó, hình ảnh đó… tất cả đều thuộc về văn hóa. Trong cuộc sống, người ta nói nhiều đến văn hóa nào là văn hóa ứng xử, văn hóa kinh doanh hay Đà Nẵng đang thực hiện “Năm văn hóa, văn minh đô thị”… vậy văn hóa là gì?

Để hiểu về khái niệm văn hóa hiện nay vẫn còn nhiều ý kiến ​​khác nhau nên trên thế giới cũng như ở Việt Nam cũng có những định nghĩa khác nhau về văn hóa.

Đang xem: Khái Niệm Đặc Sắc Văn Hóa Nhân Loại? Các khái niệm và ví dụ về văn hóa

Hồ Chí Minh cho rằng “Vì mục đích sinh tồn và mục đích của cuộc sống, loài người đã sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những công cụ để sinh hoạt hàng ngày về cái ăn, cái ở và cách thức sử dụng. Tất cả những sáng tạo và phát minh đó là văn hóa“. Với cách hiểu này, văn hóa sẽ bao gồm tất cả những gì do con người sáng tạo và phát minh ra.

Năm 1994 UNESCO đã đưa ra định nghĩa về văn hóa, theo UNESCO thì văn hoá được hiểu theo hai nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Theo nghĩa rộng, “Văn hóa là một phức hợp – tổng hòa của những nét mặt tinh thần, vật chất, trí tuệ, tình cảm… khắc họa bản sắc của một cộng đồng gia đình, làng xã, vùng, miền, bang, xã. Xã hội… Văn hóa không chỉ bao gồm văn học nghệ thuật mà còn bao gồm lối sống, các quyền cơ bản của con người, các hệ giá trị, truyền thống, tín ngưỡng…“. hiểu theo nghĩa hẹp,”Văn hóa là tổng thể các hệ thống biểu tượng (dấu hiệu) điều chỉnh hành vi và giao tiếp trong một cộng đồng, làm cho cộng đồng đó có những đặc điểm riêng.“…

Từ văn hóa có nhiều nghĩa. Trong tiếng Việt, văn hóa được dùng thông tục để chỉ học vấn và lối sống. Theo nghĩa cụ thể là chỉ trình độ phát triển của một giai đoạn. Trong khi theo nghĩa rộng, văn hóa bao gồm mọi thứ từ những sản phẩm tinh vi, hiện đại đến tín ngưỡng, phong tục, cách sống, v.v. Một số học giả bây giờ nghĩ rằng văn hóa là một sản phẩm. Nguồn lực con người được tạo ra trong quá trình lao động (từ lao động trí óc đến lao động chân tay), bị chi phối bởi môi trường xung quanh (môi trường tự nhiên và xã hội) và do tính cách của mỗi dân tộc. Nhờ có văn hóa mà con người trở nên khác với các loài động vật khác; và bởi vì nó bị chi phối bởi môi trường xung quanh và tính cách dân tộcVì vậy, văn hóa của mỗi dân tộc sẽ có những nét đặc trưng riêng chương trình riêng.

Trong Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học, do Nhà xuất bản Đà Nẵng và Trung tâm Từ điển ấn hành năm 2004, một số khái niệm văn hóa được trình bày:

Văn hóa là hoạt động của con người nhằm đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần.

– Văn hóa là tri thức, tri thức khoa học;

-Văn hóa là trình độ cao trong sinh hoạt xã hội, là biểu hiện của văn minh;

Văn hóa là tổng hòa các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử. Văn hóa là hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và tích lũy thông qua hoạt động thực tiễn, trong mối quan hệ tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội.

Trong cuốn Tìm Về Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam, PGS. GS. tiến sĩ Trần Ngọc Thêm cho rằng: “Văn hóa là hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và tích lũy được thông qua quá trình hoạt động, hành động thực tiễn, trong mối quan hệ tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội.

Theo các định nghĩa trên, văn hóa là trình độ nâng con người lên trên các loài động vật khác; còn văn hóa là sản phẩm do con người sáng tạo ra trong quá trình lao động nhằm mục đích sinh tồn. Văn hóa là sản phẩm của con người; nó là hệ quả của quá trình tiến hóa của loài người.Các nhà khoa học văn hóa thường chia văn hóa thành hai loạivăn hóa vật chất VÀvăn hóa phi vật thể.Văn hóa vật chất và văn hóa tinh thần luôn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và có thể chuyển hóa lẫn nhau: không phải ngẫu nhiên mà K. Marx đã nói rằng “Hệ tư tưởng sẽ trở thành lực lượng vật chất khi nó được quần chúng tiếp nhận. Đã hiểu”. Vì vậy, tuỳ theo mục tiêu khác nhau mà sự phân biệt giữa văn hoá vật chất và văn hoá tinh thần sẽ phải dựa trên những tiêu chí khác nhau.

Văn hóa là thành quả, là tài sản chung của nhân loại. Văn hóa và con người là hai khái niệm không thể tách rời. Từ khi con người xuất hiện thì văn hóa cũng từ đó xuất hiện.

Như vậy, văn hóa chỉ có ở con người, nó là đặc tính của con người, chỉ có con người mới biết dùng tinh thần và lý trí để chiến thắng bản năng, để cải thiện đời sống, tạo dựng quan hệ với người khác, với người khác tốt đẹp hơn, nâng tâm hồn lên khỏi vật chất. hậu quả. Chúng ta thấy trong tự nhiên giữa các loài động vật, ong là một trong những loài động vật “có tổ chức nhất”, nhưng con ong cổ đại không khác gì con ong ngày nay. Nhưng con người thì khác, cách sống của con người thời xưa khác với cách sống của con người ngày nay.

Con người làchủ đề sáng tạongoài văn hóa. Trong suốt lịch sử hình thành và phát triển, con người không ngừng sáng tạo để tạo nên những giá trị văn hóa. Một trong những giá trị văn hóa do con người sáng tạo ra chính là con người – con người có văn hóa. Con người sáng tạo ra văn hóa, đồng thời con người cũng làsản phẩmcủa văn hoá.

Con người là mộtđối tượng văn hóatiêu biểu. Các giá trị văn hóa vật chất có thể mất đi, nhưng nếu còn con người – chủ thể của văn hóa, thì văn hóa sẽ tiếp tục tồn tại và phát triển. Văn hóa được sáng tạo và phát triển trong mối quan hệ tương hỗ giữa con người với con người với xã hội vàgiữ vững ổn định và trật tự xã hội.

Theo Hồ Chí Minh, văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra bằng phương thức sử dụng chúng, nhằm thỏa mãn lý do sinh tồn, đồng thời cũng là mục đích sống của con người.

1. Khái niệm văn hóa theo tư tưởng Hồ Chí Minh

Khái niệm văn hóa có nội hàm phong phú và phạm vi rất rộng nên có nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, khái niệm văn hóa được hiểu theo cả ba nghĩa rộng và hẹp VÀ rất hẹp.

Theo nghĩa rộng nhất, Theo Hồ Chí Minh, văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra bằng phương thức sử dụng chúng, nhằm thỏa mãn lý do sinh tồn, đồng thời cũng là mục đích sống của con người.

Người viết: “Vì mục đích sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người đã sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những phương tiện sinh hoạt hàng ngày về ăn, mặc, ở và phương thức sinh sống. sử dụng. Tất cả những sáng tạo và phát minh đó đều là văn hóa. Văn hóa là sự tổng hòa tất cả các phương thức sống và biểu hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra để phù hợp với nhu cầu sống và đòi hỏi của sự sinh tồn.

Định nghĩa của Hồ Chí Minh về văn hóa đã vượt qua những quan niệm phiến diện về văn hóa xưa và nay.

Theo nghĩa hẹp, Trong xây dựng đất nước có bốn vấn đề cần được quan tâm và cũng cần được coi là không kém phần quan trọng: chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa. Nhưng văn hóa là một kiến ​​trúc thượng tầng.”

Theo nghĩa rất hẹp, Văn hóa hiểu đơn giản là trình độ học vấn của con người, thể hiện ở việc Hồ Chí Minh yêu cầu ai cũng phải đến trường để học “văn hóa”, xóa nạn mù chữ, v.v.

2. Quan điểm xây dựng nền văn hóa mới của Hồ Chí Minh

Theo Hồ Chí Minh, nền văn hóa dân tộc phải được xây dựng trên năm điểm chính sau đây:

1- Tâm lý xây dựng: tinh thần độc lập, tự chủ.

2- Xây dựng tinh thần: biết xả thân, làm lợi cho quần chúng.

3- Xây dựng xã hội: mọi nguyên nhân đều liên quan đến hạnh phúc của mọi người trong xã hội.

4- Xây dựng chính trị: dân quyền.

5- Xây dựng kinh tế”.

Xây dựng nền văn hóa dân tộc theo quan điểm của Hồ Chí Minh phải được xây dựng trên tất cả các mặt kinh tế, chính trị, xã hội, đạo đức và tâm lý con người.

3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người

3.1- Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của con người

Hồ Chí Minh khẳng định con người là vốn quý nhất, là nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Theo ông, “bất kể cái gì, nó được tạo ra bởi con người, và bởi bé nhỏ đến to lớn, QUA gần đến xa xôi, tất cả đều giống nhau.”

Con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng. Con người là mục tiêu của cách mạng nên mọi chỉ thị, đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ đều vì lợi ích chính đáng của nhân dân, có thể là lợi ích lâu dài, lợi ích trước mắt; lợi ích toàn dân tộc, lợi ích của các bộ phận, giai cấp, tầng lớp, cá nhân.

Không phải mọi con người đều trở thành động lực, mà là những người có học thức và có tổ chức. Họ phải có trí tuệ và dũng khí, có văn hóa và đạo đức, được giáo dục trên nền tảng truyền thống lịch sử, văn hóa hàng nghìn năm của dân tộc Việt Nam… Chính trị, văn hóa, tinh thần là động lực cơ bản trong động lực của con người. Con người là động lực chỉ có thể thực hiện được khi họ hành động có tổ chức và có lãnh đạo. Vì vậy, cần phải có sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản.

3.2- Quan điểm của Hồ Chí Minh về chiến lược “trồng người”

Hồ Chí Minh khẳng định: “Trồng người” là yêu cầu khách quan, cấp bách và lâu dài của cách mạng. Phải đặt con người ở vị trí trung tâm của sự phát triển, vừa trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của đất nước theo nghĩa rộng, vừa trong giáo dục và đào tạo theo nghĩa hẹp…

Trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, “trước hết phải có con người xã hội chủ nghĩa“. Điều này cần hiểu rằng ngay từ đầu phải đặt nhiệm vụ xây dựng con người với những phẩm chất cơ bản, tiêu biểu của con người mới xã hội chủ nghĩa để làm gương, thu hút xã hội. Đây là một quá trình lâu dài, phải được bồi dưỡng, nâng cao không ngừng là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, gia đình và bản thân mỗi người.

Xem thêm: Lời giải Ngữ văn 7 từ Hán Việt ngắn gọn, Cấu tạo từ Hán Việt

Hồ Chí Minh quan niệm về con người mới xã hội chủ nghĩa bao gồm hai mặt có quan hệ mật thiết với nhau. Một là, kế thừa những giá trị tốt đẹp của dân tộc truyền thống (Việt Nam và Phương Đông). hai là hình thành những phẩm chất mới như: có lý tưởng xã hội chủ nghĩa; họ có những đức tính xã hội chủ nghĩa; có trí tuệ và dũng khí để làm chủ (bản thân, gia đình, xã hội, thiên nhiên…); có tác phong xã hội chủ nghĩa; nhân từ, vị tha, nhân từ. Chiến lược “trồng người” là trọng tâm và là một bộ phận cấu thành của chiến lược phát triển kinh tế – xã hội.

Để thực hiện chiến lược “trồng người” cần nhiều biện pháp nhưng giáo dục và đào tạo là biện pháp quan trọng nhất. Bởi lẽ, giáo dục tốt sẽ tạo ra tính thiện và mang lại tương lai tươi sáng cho giới trẻ. Ngược lại, nền giáo dục tồi sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến thế hệ trẻ. Nội dung và phương pháp giáo dục phải toàn diện, bao gồm đức, trí, thể, mỹ; phải xây dựng đạo đức, lý tưởng, tình cảm cách mạng và lối sống xã hội chủ nghĩa. “Trồng người” là công việc “trăm năm”, không thể nóng vội “từng việc một”, “việc học không bao giờ hết, còn phải học”.